پتروشیمی اصفهان نکته مهم در تحلیل سودآوری شرکت، وابستگی قیمت مواد اولیه و محصولات به بهای جهانی نفت است، به طوری که خوراک این مجتمع پتروشیمی هیچ گاه ذخیره نمی‌شود، چون قیمت‌های خوراک ماهانه بر مبنای 70درصد فوب خلیج فارس تحویل شرکت می‌شود. فروش محصولات نیز حدود 70درصد صادراتی و 30درصد به صورت داخلی است که تاثیر‌پذیری سودآوری شرکت از نرخ‌های جهانی را بسیار بالا می‌برد؛ اما نکته قابل توجه این است که با توجه به برخورداری از تخفیف در قیمت خوراک، رشد قیمت ماده اولیه و محصولات متوازن نبوده و در مجموع افزایش قیمت جهانی نفت به سود شرکت تمام می‌شود. پیش از برآورد سود خالص «شصفها» در سال‌جاری، ابتدا به جدول‌های زیر که در آنها قیمت فروش محصولات چهارگانه شرکت در سال مالی گذشته، واقعی 6ماهه امسال و آخرین پیش‌بینی شرکت (در آبان ماه سال‌جاری) طبقه‌بندی شده است، توجه کنید:
از مقایسه ارقام جدول‌های فوق درمی‌یابیم که تقریبا کلیه محصولات شرکت در سال‌جاری (به‌جز بنزن) با افزایش قیمت مواجه شده‌اند. این مساله در مورد پارازایلین که در حدود 35درصد بودجه فروش را تشکیل می‌دهد،از همه بارزتر است. از سوی دیگر بر مبنای پیش‌بینی تحلیلگران در بازارهای جهانی، افق افزایش قیمت این محصول تا 1200 دلار به ازای هرتن تا پایان سال‌جاری میلادی نیز وجود دارد. با این حال در اینجا با رعایت جانب احتیاط قیمت فروش محصولات را معادل 6ماه اول، در نظر می‌گیریم و پیش‌بینی سود سال‌جاری را با لحاظ کردن پیش‌بینی تناژ فروش اعلام شده توسط شرکت، محاسبه می‌کنیم. در جدول زیر اجزای این محاسبه نمایش داده شده است:
بدین ترتیب کل درآمد حاصل از فروش شرکت به 6/152میلیارد تومان خواهد رسید که از رقم آخرین پیش‌بینی شرکت 4میلیارد تومان بیشتر است. اما در بحث حاشیه سود، «شصفها» پیش‌بینی امسال خود را بر مبنای حاشیه سود ناخالص 33درصدی ارائه کرده و این در حالی است که این رقم در سال گذشته 44درصد و در عملکرد واقعی 6ماه، 39درصد بوده است. همچنین باید توجه کرد که شرکت حداقل 20درصد محصولات تولیدی خود را در 6ماه اول به فروش نرسانده است و این محصولات در نیمه دوم سال احتمالا با توجه به افزایش نرخ محصولات، با حاشیه سود بهتری نسبت به عملکرد 6 ماه به فروش خواهند رسید. با توجه به این مطالب در اینجا ما نیز محاسبه درآمد سال‌جاری را بر مبنای همان 39درصد حاشیه سود ناخالص 6 ماهه قرار می‌دهیم. بدین ترتیب سود ناخالص شرکت به ارقامی در حدود 59میلیارد تومان خواهد رسید که حدود 10میلیارد تومان بیشتر از آخرین پیش‌بینی شرکت است. با انتقال این مازاد درآمد به سرفصل سود خالص، حدود 30تومان به درآمد هر سهم پس از کسر مالیات اضافه خواهد شد و سود خالص هر سهم «شصفها» از 122 تومان فعلی به ارقامی بیشتر از 150 تومان (با سرمایه کنونی) بالغ خواهد شد.
در اینجا با ذکر دو نکته در مورد طرح‌های توسعه پتروشیمی اصفهان مطلب را به پایان می‌بریم:
1 - بزرگ‌ترین طرح توسعه شرکت، تولید انیدرید فتالیک از ارتوزایلین با برآورد سرمایه‌گذاری 6/62میلیارد تومان است که در خصوص این طرح دو مساله مهم وجود دارد: اول آنکه با هزینه انجام شده 1/7میلیارد تومانی، پیشرفت کار طرح 63درصد اعلام شده و تاریخ بهره‌برداری نیز سال آتی عنوان شده است که علت عدم تناسب هزینه‌های انجام شده با پیشرفت طرح و نیز امکان بهره‌برداری در موعد مقرر با ابهام مواجه است. دوم اینکه به طور کلی تولید PA از زایلین‌ها در حال حاضر فاقد توجیه اقتصادی است و واحدهای تولید‌کننده این محصول به علت عدم توازن نرخ‌های فروش و قیمت مواد اولیه با مشکلات زیادی دست به گریبان هستند.
2 - شرکت طرح تولید محصولات فنل و استن از بنزن و پروپیلن را در سه سال آتی در دست اجرا دارد که این پروژه از طرح‌های سودآور بوده و پتروشیمی اصفهان را به تنها تولید‌کننده این محصولات در خاورمیانه تبدیل خواهد کرد. گفتنی است ظرفیت این طرح 100هزار تن فنل و 62هزار تن استن خواهد بود و بدین ترتیب نیاز کشور به 30هزار تن فنل و 12هزار تن استن را به طور انحصاری تامین و مازاد آن را صادر خواهد کرد.
همچنین شرکت در نظر دارد با توجه به تقسیم سود بسیار بالا در مجمع اخیر، افزایش سرمایه 100درصدی را برای پیشبرد این طرح توسعه از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران اجرایی کند که مجوز آن نیز اخیرا از سازمان بورس دریافت شده و نماد «شصفها» به زودی جهت اجرای این افزایش سرمایه متوقف خواهد شد.
